Płaskostopie podłużne, czyli stan, w którym łuk podłużny stopy jest obniżony, dotyczy około 25% populacji i może wpływać zarówno na dzieci, jak i dorosłych. Często jest to łagodna deformacja, jednak nieleczone płaskostopie prowadzi do zaburzeń biomechaniki ruchu i bólu stawów, co ostatecznie wpływa na postawę i funkcjonowanie całego ciała.
Prawidłowo zbudowana stopa opiera się na trzech głównych punktach podparcia – pięcie, głowie I kości śródstopia oraz głowie V kości śródstopia – które pomagają rozłożyć ciężar ciała równomiernie. W przypadku płaskostopia ten schemat podparcia jest zaburzony, co prowadzi do problemów w mechanice chodu oraz nadmiernych obciążeń w stawach i tkankach.
Do około 5–6 roku życia płaskostopie jest naturalne z powodu dużej ilości tkanki tłuszczowej u dzieci w okolicy przyśrodkowej stopy. U dorosłych płaskostopie natomiast jest patologiczne i wynika z różnych przyczyn, takich jak czynniki genetyczne, otyłość, brak ruchu, zły dobór obuwia oraz choroby przewlekłe, np. cukrzyca czy zapalenie stawów.
Płaskostopie zmienia sposób, w jaki chodzimy, stoimy i biegamy. Z czasem prowadzi do przeciążeń stawów oraz wywołuje ból w różnych miejscach stopy, piszczelach, a nawet kolanach. Skrajne przypadki mogą prowadzić do stanów zapalnych ścięgien, takich jak ścięgno Achillesa, a także wywołać obrzęki i zaburzenia postawy.
Płaskostopie podłużne dzieli się na elastyczne i sztywne:
1. Płaskostopie elastyczne – W pozycji stojącej łuk stopy jest obniżony, jednak przy odciążeniu stopy (np. w pozycji leżącej) może wrócić do swojego kształtu. Rokowania leczenia są tu lepsze.
2. Płaskostopie sztywne – Łuk stopy pozostaje obniżony zarówno w pozycji stojącej, jak i leżącej, co wskazuje na zaawansowane zmiany strukturalne w obrębie kości.
1. Wkładki ortopedyczne – Dla wielu pacjentów skutecznym rozwiązaniem są wkładki ortopedyczne, które pomagają poprawić ułożenie stóp i rozkład obciążeń. W przypadku dzieci mogą one pomóc w zahamowaniu lub nawet cofaniu się deformacji, natomiast u dorosłych pomagają kontrolować postęp schorzenia.
2. Terapia manualna - praca na tkankach miękkich, które dotyczą całej kończyny dolnej nie tylko stopy przyczynia się zredukowania dolegliwości bólowych Pacjentów, zmiany napięć w ciele a tym samym minimalizuje nawroty problemów z jakimi się zgłaszają Pacjenci z płaskostopiem podłużnym.
3. Ćwiczenia i fizykoterapia – Elastyczne płaskostopie wymaga zazwyczaj wzmacniania mięśni i poprawy ruchomości stawów. W niektórych przypadkach stosuje się także zabiegi fizykoterapii, aby zredukować stan zapalny i złagodzić ból.
4. Zabiegi korekcyjne – W skrajnych przypadkach sztywnego płaskostopia, zwłaszcza gdy towarzyszą mu inne wady, konieczne może być leczenie operacyjne mające na celu przywrócenie właściwej struktury anatomicznej stopy.
Regularne badania oraz obserwacja są kluczowe, aby wcześnie rozpoznać i odpowiednio leczyć płaskostopie. Nawet jeśli dziecko lub dorosły nie odczuwa objawów, regularna kontrola pozwala na szybkie podjęcie działań zapobiegających dalszemu pogłębianiu się problemu i chroni przed jego negatywnymi skutkami zdrowotnymi w przyszłości.
