Stopa wrażliwa jest to zbiór deformacji stóp, które przyczyniają się do pojawienia dolegliwości bólowych kończyny dolnej uniemożliwiając tym samym noszenie standardowego obuwia.
Na zespół stopy wrażliwej narażone są osoby dorosłe (30%) w tym aż 50% przypada na osoby starsze (z powodu odwodnienia, utraty tkanki miękkiej na podeszwowej stronie stopy, zwyrodnień, osłabienia układu mięśniowo-więzadłowego, skutków wcześniejszych schorzeń lub urazów). Choroba ta zaczyna także dotyczyć coraz częściej kobiet po 20roku życia. Z powodu ucisku wystających części kostnych na stopie korzystanie z codziennego obuwia staje się niemożliwe, a szczególnie przyczyniają się do tego buty na wysokim obcasie. U kobiet na zespół stopy wrażliwej wpływają także hormony żeńskie.
Z powodu szpicowato zakończonego obuwia na obcasach palce stóp zaczynają się niefizjologicznie odkształcać nadając im brzydki wygląd. Dochodzi do zmiany obciążeń przenoszonych przez stopy w czasie lokomocji, przez co osłabione zostają mięśnie i więzadła, a sama stopa w efekcie jest niestabilna i słaba.
Mówiąc o zespole stopy wrażliwiej należy uwzględniać płaskostopie poprzeczne, paluch koślawy (patologie stopy opisane wyżej) oraz palce młotkowate i wady wrodzone takie jak np. dodatkowe kości łódkowate. Ocena kliniczna stopy - zwłaszcza w początkowych fazach deformacji - jest trudna. Niezbędne stają się badania podoskopowe, bądź badanie komputerowe stóp.
Stopa płasko koślawa
Tego rodzaju schorzenie występuje najczęściej u dzieci starszych i wymaga zróżnicowania z wrodzoną koalicją (kościozrosty) kości stępu oraz stopą serpentynową, a u jeszcze młodszych ze stopą końsko-szpotawą, wrodzoną stopą płasko koślawą czy ułożeniową stopą piętowo-koślawą.
W wyniku wystąpienia któregoś z wyżej wymienionych typów schorzeń dochodzi do stopy płasko koślawej statycznej. W badaniu klinicznym obserwuje się utrwalone obniżenie lub zanik łuku podłużnego wraz z łukiem poprzecznym stopy, koślawością tyłostopia (pięty), odwiedzeniem tyłostopia wraz współistniejącym przykurczem ścięgna Achillesa. Czasami dochodzi do jednoczesnego koślawego ustawienia paluchów, metatarsalgii Mortona co w starszym wieku przekłada się na wzmożone bóle w przodostopiu.
Objawy choroby z początku są ukryte i przebiegają bezboleśnie. W miarę upływu czasu dochodzi do długotrwałego niedokrwienia poszczególnych miejsc na stopie, co w efekcie skutkuje zwyrodnieniami układu kostno stawowego stóp i związane z tym dolegliwości bólowe.
Aby prawidłowo zdiagnozować stopę płasko-koślawą zalecamy wizytę z naszym gabinecie. Wykwalifikowany fizjoterapeuta, specjalizujący się w diagnostyce układu ruchu, przeprowadzi odpowiednie badania oraz wykona szereg specjalistycznych badań komputerowych do analizy chodu, aby ostatecznie potwierdzić rozpoznanie. W naszym gabinecie 3D, do analizy chodu, wykonacie Państwo badania m.in. na platformie sił reakcji podłoża, podoscan’ie 2D, podoscan’ie 3D używanym przez najlepsze uczelnie Państwowe w Polsce, ceniące sobie miarodajność i dokładność wyników.
Stopa płasko koślawa wymaga zdecydowanego leczenia. U osób dorosłych wpływa także na poszerzenie wymiaru poprzecznego stopy, przez co ma wpływ na powstawanie palucha koślawego, palców młotkowatych oraz wtórnych zmian zwyrodnieniowych małych stawów stopy. Nieleczona stopa płasko-koślawa wymaga interwencji operacyjnej. W naszym gabinecie dostaniecie Państwo pomoc w postaci zabiegów manualnych działających przeciwbólowo, ćwiczeń wzmacniających niewydolne mięśnie stopy (zwłaszcza m. piszczelowego tylnego) oraz ćwiczeń rozciągających przykurczone ścięgno Achillesa. Niezbędna będzie orteza w postaci wkładki do butów - biernie zabezpieczająca łuk poprzeczny i podłużny stopy. Wkładka taka jest u nas specjalnie dopasowana i projektowana osobno dla obu stóp z indywidualnym kątem supinacji z dodaniem pelot metatarsalnych z wykorzystaniem antystatycznych i hypoalergicznych materiałów.
Palce młotkowate
Palce młotkowate, które towarzyszą stopie wrażliwej to, obok halluksów, jedne z najczęściej występujących deformacji stóp. Nieleczone prowadzą do zaawansowanych zwyrodnień w stawach stóp, co z czasem uniemożliwia naturalny chód. Palce młotkowate są często mylone z palcami młoteczkowatymi. Różnica polega w przyczynie powstawania schorzenia.
Palce młotkowate polegają na przykurczy zgięciowym (najczęściej drugiego palca stopy) w stawach międzypaliczkowych bliższych z powodu noszenia za krótkiego i ścisłego obuwia.
Palce młoteczkowate natomiast najczęściej są wynikiem urazu w wyniku, którego palce stóp ustawione są w pozycji zgięcia grzbietowego i przyczyniają się do tzw. złamań marszowych. Z powodu długotrwałego noszenia obuwia na obcasie obniża się głowa II i III kości śródstopia przez co ich nacisk na podłoże jest większy i patologiczny. Sprzyja to powstawaniu modzeli skórnych i przewlekłym stanom zapalnych tkanek miękkiech głębiej leżących. Utrudnia to poruszanie się i może prowadzić do znaczącego inwalidztwa powodując zwyrodnienia stawów wyżej położonych w kończynie dolnej.
Zalecamy noszenie profilaktycznych wkładek ortopedycznych, które, wykonacie Państwo u nas ze szczegółową analizą chodu. Dokonamy analizy i omówimy proces leczenia na podstawie Państwa wyników badań. Dobierzemy odpowiednio miękkie materiały, aby odciążyć powstałe w wyniku przeciążania palców odgnioty i modzele.
Profilaktycznie, aby zapobiec wyżej wymienionym deformacjom, zalecamy noszenie wygodnego obuwia z szerokim i wysokim czubkiem, które nie będzie uciskać na palce. Najlepiej, aby miało grubą i miękką podeszwę, a obcas nie wyższy niż 3 cm.
Stopa wydrążona
Stopa wydrążona zaraz po płaskostopiu podłużnym, poprzecznym oraz halluksach jest jednym z najczęściej występujących schorzeń stopy. Charakterystyczny - znacznie zmniejszony kontakt z podłożem (wg. kąta Clarka), jest popularnie nazwany stopą o wysokim podbiciu.
Przyczyną powstania stopy wydrążonej może być choroba nerwowo-mięśniowa taka jak niedowład mięśni spowodowany zaburzeniami nerwowymi lub suma długotrwałych obciążeń powodująca w dalszym okresie modzele i dolegliwości bólowe podczas chodzenia. Często stopie wydrążonej towarzyszy zapalenie rozcięgna podeszwowego oraz palce usztywnione i szpotawe.
Leczenie stopy wydrążonej opiera się na noszeniu specjalistycznego obuwia ortopedycznego, a także stosowaniu indywidualnie dobranych wkładek ortopedycznych, których zadaniem jest korygowanie przede wszystkim przodostopia. W zaawansowanym stadium tej patologii podobnie jak w przypadku płaskostopia poprzecznego i podłużnego, zalecane jest leczenie operacyjne.
Dzięki szczegółowej analizie komputerowej oraz testom klinicznym przeprowadzanych przez fizjoterapeutę jesteśmy w stanie zaprojektować dla Państwa indywidualne wkładki 3D, uwzględniające powstałe deformacje z powodu wyżej wymienionych schorzeń stóp. Po dokładniej analizie i omówieniu Państwa wyników wybieramy jeden z wielu dostępnych materiałów, z których zrobiona zostanie wkładka. Mamy nieograniczoną możliwość projektowania wkładek niezależnie dla obu stóp.
Zapalenie ścięgna Achillesa
Pojawienie się problemów w okolicy ścięgna Achillesa manifestuje się z zasady sumą różnych czynników. Na niektóre mamy wpływ tj. obciążenia treningowe, dobór obuwia, częsta zmiana nawierzchni treningowej, brak odpowiedniej profilaktyki. Niektóre czynniki takie jak: procesy degeneracyjne zachodzące z upływem wieku są niezależne od nas. Wraz z wiekiem dochodzi do zmian strukturalnych w budowie ścięgna, gęstości kolagenu oraz nawodnieniu. Do tego dochodzą zmiany biomechaniczne związane z osłabieniem siły mięśniowej oraz wzrostem sztywności. Jednak jedną z głównych przyczyn związanych z problemem Achillesa jest zanik krążenia naczyniowego zwłaszcza w jego środkowej - najmniej unaczynionej strefie, szczególnie po 30 roku życia. Wada zdecydowanie częściej występuje u mężczyzn. W sporcie głównymi czynnikami powodującymi zapalenie ścięgna Achillesa są: zaburzona proporcja dawki treningu w stosunku do odpoczynku, brak prawidłowej rozgrzewki lub szybki wzrost obciążeń w bardzo krótkim czasie. Także w związku z charakterystycznym przyczepem końcowym na guzie piętowym kości piętowej ścięgno może być podatne na różne typy deformacji stóp. Na ścięgno Achillesa może mieć także wpływ zaburzona mobilność pozostałych stawów kończyny dolnej wraz z miednicą i kręgosłupem, czy zmniejszona elastyczność mięśni łydek.
Objawy bólowe ścięgna Achillesa mogą mieć różnorakie podłoże. Niezbędna jest prawidłowa ocena stanu dolegliwości pacjenta ponieważ może ona wskazywać np. na zapalenie samego ścięgna Achillesa, jego kaletki maziowej, przyścięgna lub ościęgna. Niebezpieczne są także ukryte stany zapalne w ścięgnie z powodu chronicznych dolegliwości, które są długo kumulowane w czasie. Do tego dochodzą mikrouszkodzenia włókien, które w efekcie mogą doprowadzić do częściowego lub całkowitego zerwania ścięgna Achillesa.
Warto odwiedzić fizjoterapeutę, gdy ból w Achillesie nie pozwala funkcjonować na co dzień. Im szybciej dojdzie do leczenia, tym mniej zmian kompensacyjnych dojdzie w układzie ruchu. Powinny nas zaniepokoić takie dolegliwości jak: nagły ostry ból w ścięgnie, często pojawiający się ból w czasie wysiłku lub po jego zaprzestaniu z tendencją do coraz częstszego występowania objawów w ciągu dnia. Duża tkliwość oraz często pojawiające się pierścieniowate zgrubienia na ścięgnie. Pacjenci zgłaszają również dziwne trzeszczenie w ścięgnie. W przypadku urazów mechanicznych w trakcie naderwania ścięgna lub jego całkowitego zerwania słyszy się charakterystyczny głośny trzask lub uderzenie w łydkę. Bezpośrednio po urazie występuje niemożność wspięcie na palce oraz chodu.
Gdy dojdzie do całkowitego zerwania ścięgna Achillesa w minimum 25% jego części - oczywiście stosowane jest leczenie operacyjne różnymi technikami chirurgicznymi mającymi na celu połączenie dwóch oddalonych od siebie kikutów ścięgna.
W leczeniu zachowawczym także uzyskuje się świetne rezultaty, gdy ból jest przewlekły lub gdy ścięgno jest lekko naderwane. W tym przypadku 7-12 tyg.rehabilitacji 70-100% pacjentów powraca do swojej aktywności sportowej bez komplikacji. Leczenie różni się od siebie w zależności od charakteru zmian strukturalnych w ścięgnie. Najlepiej do wygojenia się stanu zapalnego rokują młode organizmy. W przypadku podania niesteroidowych leków przeciwzapalnych po upłynięciu 7 dniowego okresu zapalnego, mija się z celem a niektórzy nawet twierdzą, że utrudnia to gojenie się ścięgna.
W rehabilitacji kładzie się nacisk na rozluźnienie i ukrwienie całego podudzia wraz z przywróceniem prawidłowej ruchomości kończyny dolnej oraz ustawieniem stopy. Ważne jest wdrożenie do codziennej profilaktyki specjalnych wzmacniających ćwiczeń ekscentrycznych i rozciągających ścięgno. Wykorzystywane w terapii techniki manualne oraz tkanek głębokich przyśpieszają procesy gojenia się ścięgna. Dodatkowe wsparcie w procesie rehabilitacji dają zabiegi fizykoterapeutyczne typu laser niskoenergetyczny, fala uderzeniowa, taping oraz zastosowanie specjalistycznych wkładek ortopedycznych.
W naszym gabinecie uzyskacie Państwo fachową pomoc w doborze odpowiednich wkładek. Mają na celu podparcie dla naturalnych łuków stopy, zaprojektowanie tzw.korytka pod piętę w celu odciążenia Achillesa przy chodzeniu. Dobór miękkich, a zarazem trwałych materiałów wielowarstwowych, pozwoli długo cieszyć się swobodą w trakcie chodu. Tylko kompleksowe podejście do problemu, które uzyskacie Państwo w naszym gabinecie rehabilitacji daje możliwość rozwiązania problemu w możliwie najkrótszym czasie.
Choroba zwyrodnieniowa stawów obwodowych
Niewiele bo ok. 1% stanowią osoby z patologią stawów skokowych. W chorobie zwyrodnieniowej wyróżnia się dwa typ jej pochodzenia – pierwotny (niecałe 10% wszystkich przypadków dotyczących stawu skokowego) oraz wtórny najczęściej z powodu powikłań pourazowych. Zwyrodnienie w przypadku zmian pierwotnych występuje stosunkowo rzadko (częściej w innych stawach niż skokowy) i dotyczy osób starszych. Natomiast zmiany wtórne są najczęściej powodowane czynnikiem urazu w stawie skokowym. Zmiany mogą dotyczyć całego stawu skokowego – zarówno górnego, jak i dolnego. Mogą objawiać się bólami bez zaistniałego stanu zapalnego a także, mogą nie być tak postępujące jak w przypadku stawów kolanowych i biodrowych. Mimo bólu jaki występuje podczas chodu, w wyniku przenoszonych sił, staw skokowy jest bardziej podatny na leczenie z powodu zwiększonej wytrzymałości chrząstek stawowych i układu powierzchni, na które rozkładają się obciążenia
Objawy bólowe towarzyszące chorobie zwyrodnieniowej mogą występować w okolicy kostek oraz części tylnej i przedniej przegubu stopy lub przodostopia. Niekiedy ból nie musi występować w okolicy stawu skokowego i może być odczuwalny w dolnej części podudzia. Charakterystyczne jest ból pojawiający się zarówno po, jak i w trakcie wysiłku (lub zwykły spacer) mogący spowodować ograniczenie ruchu w stopie. W zależności od stawu będzie to ograniczenie zgięcia/wyprostu w stawie skokowym górnym, bądź inwersji/ewersji (szpotawości/koślawości) w stawie skokowym dolnym. Z powodu degeneracji warstwy chrzęstnej stawu często słychać trzaski w stawie. Niekiedy daje to następstwo niestabilności stawu, które wpływa z zmianę biomechaniki chodu przyśpieszając tym samym procesy patologiczne w wyżej oddalonych stawach kończyn dolnych dochodząc do kręgosłupa. Z powodu bólu i oszczędzania stawu dochodzi do osłabienia siły mięśni podudzia. Pacjenci często skarżą się na blokowanie stopy (chrzęstne ciała wolne), uciekanie (niestabilność rzeczywista lub pozorna) lub obrzęki na przegubie stopy.
Przyczyny choroby, zaliczanej do wieloczynnikowych, dzielimy na:
Cywilizacyjne:
- wiek – wraz z wiekiem rośnie liczba przypadków;
- płeć żeńska;
- nadwaga;
- wiotkość mięśniowa i więzadłowa.
Powstałe na skutek czynników nabytych, mogących przyczynić się do rozwoju choroby:
- urazy dotyczące osób młodszych, najczęściej jednostronne mają dobre rokowania;
- reumatoidalne zapalenie stawów;
- łuszczycowe zapalenie stawów, problem autoimmunologiczny, gdzie po ustąpieniu komponenty zapalnej pozostają uszkodzenia stawu;
- choroby wewnątrzstawowe – jałowe martwice, oddzielająca martwica chrzęstno-kostna;
- niestabilność – nadmierne i nieprawidłowe obciążanie, ciągła zmiana wzorca obciążania powierzchni stawowych;
- wady anatomiczne – płaskostopie, stopa wydrążona, szpotawe ustawienie pięty (występuje prawie u wszystkich z chorobą zwyrodnieniową stawu skokowego) – zaburzenia obciążenia powierzchni stawowych;
- nieprawidłowe odtworzenie ustawienia kości – po złamaniach – zaburzenia osi obciążeń;
- infekcje bakteryjne – degeneracyjny wpływ procesu zapalnego na powierzchnie stawowe .
Chorobie zwyrodnieniowej nie zawsze towarzyszy ból. Wszystko zależy gdzie występuje stan zapalny (część poddana obciążeniom czy nie) oraz czy doszło do podrażnienia błony maziowej stawu.
W tym przypadku doskonale sprawdza się terapia manualna, terapia tkanek miękkich z uzupełnieniem treningu wzmacniającego (wszystko to do granicy tolerancji bólowej). Jeśli ból staje się czynnikiem pierwszoplanowym można zastosować techniki manualne, zmniejszające ból (trakcja) lub też wspomóc się fizykoterapią. Aby zapewnić procentowo jak najniższy stopień nawrotu choroby w naszym gabinecie stosujemy ortezy w postaci wkładek ortopedycznych przywracających prawidłową propulsję (przetaczanie) stopy z prawidłowym rozkładem sił nacisku na podłoże. Daje to uczucie komfortu i niwelowania dolegliwości bólowych.
Niestabilność stawu skokowego
Tak jak w innych schorzeniach stóp problem niestabilności stawu skokowego jest bardzo złożony i zarazem obszerny. Może współistnieć z wieloma innymi dolegliwościami, może dawać subiektywne odczucia dyskomfortu lub doprowadzić do poważnych deformacji i zmian w układzie mechanicznym stopy. Nieleczona i późno zdiagnozowana niestabilność stawu skokowego w połączeniu z innymi schorzeniami jest trudna w odróżnieniu, która z patologii powstała pierwotnie, a która jest dominująca. Schorzenie najczęściej tyczy się stawu skokowego górnego, ale może obejmować także staw skokowy dolny - jego przednią i tylną część.
Niestabilność stawu skokowego najczęściej jest konsekwencją wcześniejszego urazu. Późniejsze powikłania z tego tytułu prowadzą do kliku podziałów niestabilności, które przy wnikliwej diagnostyce są wskazówkami dla terapeuty jak prowadzić pacjenta i zakładają ramy czasowe procesu rehabilitacji.
Niestabilność możemy podzielić na:
- boczną
- przyśrodkową
Niestabilność boczna jest najczęstszym powikłaniem urazu skręceniowego stawu skokowego w tzw. mechanizmie inwersyjnym – najpowszechniejsze skręcenie, do którego dochodzi w tym stawie.
Niestabilność powoduje „rozluźnienie” lub nadmierne „rozciągnięcie” biernego aparatu ruchu tzn. więzadeł i torebek stawowych. Po urazie skręceniowym stawu skokowego niestabilność stawu może rozwijać się bezobjawowo i oprócz naciągniętych więzadeł może dotyczyć powierzchni stawowych. Zauważono także powiązania, iż najczęstszymi schorzeniami towarzyszącymi niestabilności są zaburzenia równowagi oraz postawy ciała. Mechanizmy te są kontrolowane przez trzy ośrodki – wzrokowy, błędnikowy oraz sensomotoryczny. Dlatego tak ważne jest, aby rehabilitacja była ukierunkowana na terapię we wszystkich trzech strefach.
Typowe objawy zgłaszane przez pacjenta:
- ból,
- obrzęki,
- powtarzające się zwichnięcia,
- uczucie niestabilności i nadmiernej ruchomości stawu z uciekaniem kostki,
- uczucie niepewnej kostki podczas aktywności fizycznej,
- ograniczenie ruchomości lub blokowanie stawu,
- tendinopatie – zapalenia pochewek ścięgnistych.
Istnieje jeszcze grupa osób, która ma tzw. wrodzoną wiotkość kolagenową, w której występuje nadmierna ruchomość w stawie. Problem zaczyna być poważny, gdy oprócz zwiększonej ruchomości stawu pojawia się któryś z wyżej wymienionych objawów.
Innym podziałem niestabilności stawu skokowego jest niestabilność:
- funkcjonalna
- mechaniczna.
Pierwsza z nich dotyczy subiektywnych objawów pacjenta bez potwierdzenia symptomów poprzez badania obrazowe i testy kliniczne.
Natomiast niestabilność mechaniczna jest potwierdzana diagnozą w badaniu obrazowym i klinicznym mimo, iż nie musi dawać objawów bólowych.
Zróżnicowanie typu schorzenia warunkuje leczenie zachowawcze lub podejście chirurgiczne. Jeśli pacjent czuje subiektywną niestabilność stawu, a nie można tego wykazać w badaniach obrazowych można przypuszczać, że leczenie zachowawcze będzie sprowadzało się do poprawy zaburzeń nerwowo-mięśniowych, które daje pozytywne rokowanie dla pacjenta.
W przypadku niestabilności wykonuje się szereg testów klinicznych oraz badanie wiotkości kolagenowej mających na celu potwierdzenie występującego schorzenia. Należy jednak pamiętać, że niezależnie od tego, czy jest to typ mechaniczny może on współistnieć z typem funkcjonalnym.
Na wpływ występowania niestabilności mają takie czynniki jak:
- niewydolność mięśniowa
- zaburzenia kontroli nerwowo-mięśniowej
- dysfunkcje postawy ciała
- dłuższa odpowiedź mięśniowa na bodziec
- zaburzenia poczucia przestrzennego
- rozluźnienie i zwiotczenie więzadeł
- bezpośrednie zdarzenia mechaniczne (urazy)
Leczenie
Podejmowanie decyzji, czy leczenie niestabilności powinniśmy zaopatrzyć operacyjnie czy zachowawczo jest zależne od wielu czynników. Przy analizie należy wziąć pod uwagę potrzeby, korzyści i czynniki ryzyka jakie mogą wystąpić u pacjenta. Innych rozwiązań poszukują zawodowi sportowcy chcący wrócić jak najszybciej do formy z małym ubytkiem przerw treningowych, a innych amator sportu lub osoba nieaktywna, której niestabilność na co dzień nie przeszkadza. Kluczem do sukcesu będzie tu podejście holistyczne i wsparcie kompleksowe w zakresie terapii, treningu sensorycznego oraz zaopatrzenia w ortezy np. wkładki ortopedyczne. Te ostatnie bardzo się sprawdzają w poczuciu niestabilności funkcjonalnej, gdy ocena nadruchomości stawu jest subiektywnie oceniana przez pacjenta.
Jesteśmy w stanie tak dopasować odpowiednio indywidualnie zaprojektowaną wkładkę do butów 3D aby zmniejszyć do minimum zagrożenia wynikające z tego typu patologii. Każdy pacjent jest wnikliwie badany, a jego wyniki poddane szczegółowej analizie.
Zapraszamy do zapisów lub po porady do naszego gabinetu Prof&Care – TwojeWkładki.pl mieszczącego się w dogodnej lokalizacji przy pl.Szembeka na Pradze Południe.